خلاصه اختراع تاكنون مطالعات مختلفي در زمينه تقسيم‌بندي مناطق لرزه‌خيز به پهنه¬هايي كه داراي خصوصيات لرزه‌اي يكسان هستند، انجام شده است. در اين بررسي¬ها، مدل‌هاي لرزه¬زمين¬ساختي با به‌كارگيري لايه‌هاي اطلاعاتي مختلف و بر اساس قضاوت كارشناسي ارائه شده اند. هدف اين اختراع ارائه مدل لرزه¬زمين¬ساختي هوشمند با استفاده از همه لايه‌هاي اطلاعاتي موجود و با استفاده از يك الگوريتم‌ هوشمند خوشه‌بندي مي‌باشد. در اين مطالعه با بررسي كارهاي گذشته و تلفيق مدلهاي معتبر لرزه¬زمين¬ساختي موجود، يك مدل تلفيقي‌–‌اشتراكي از كارهاي گذشته جهت تست نتايج ارائه شده است. لايه‌هاي ورودي مانند مختصات، لرزه‌خيزي، گسل¬ها، توپوگرافي‌، گراني و مغناطيس جهت اجراي الگوريتم هوشمند SOM به‌كارگرفته شدند. 1- آماده سازي داده هاي ورودي 2- آماده سازي روش ارزيابي نتايج 3- طبقه بندي به روش SOM 4- ارزيابي طبقه بندي با ارائه يك انديس تلفيقي 5- ارائه مدل جديد و مقايسه با مدل هاي گذشته براي تست روش، كل اين فرآيند اعم از تهيه بانك اطلاعات و مدل سازي براي كشور ايران انجام گرفته است. براساس ارزيابي خوشه‌بندي و قضاوت كارشناسي بيش¬ترين انطباق مربوط به مدل¬هايي است كه در آنها از تمامي لايه‌هاي اطلاعاتي و لايه‌هاي لرزه‌خيزي، گسل¬ها و توپوگرافي به عنوان ورودي استفاده شده است. با نوآوري اين طرح در لايه هاي ورودي، روش تست مدل جديد و ارائه انديس تلفيقي براي پيدا كردن بهينه ترين مدل، مي¬توان بدون استفاده از قضاوت كارشناسي ايالت هاي لرزه زمين ساختي را طبقه بندي كرد. اين طبقه بندي در مطالعات تحليل خطر زمين لرزه، پيش بيني زلزله و پتانسيل يابي مخاطرات طبيعي درگير با زلزله نقش با اهميتي را دارد. بنابراين هرچه فضاي تخمين و محاسبات كه خروجي اين مطالعه است دقيق تر باشد، نتايج مطالعات درحوزه زلزله شناسي مهندسي از سطح اطمينان بالا¬تري برخوردار خواهد بود.

در روش هاي مرسوم تعيين محدوده ذخاير معدني، دو كلاس كانسنگ و باطله با استفاده از حد آستانه (عيار حد) به صورت ناگهاني از هم جدا مي شوند و با توجه به اينكه تخمين عيار با هر يك از روش هاي معمول زمين آماري يا هوشمند با خطا همراه است؛ طبقه بندي اشتباه كانسنگ و باطله به جاي يكديگر اجتناب ناپذير است. اگر كانسنگ، باطله تخمين زده شود موجب از دست رفتن كانسنگ با ارزش و در حالت بالعكس باعث تحميل هزينه هاي اضافي استخراج و فرآوري باطله مي شود. با توجه به اهميت مواد معدني در اقتصاد ايران و جهان و حجم قابل توجه استخراج موادمعدني و با وجود اريب بودن تخمين گرهاي مورد استفاده در تعيين محدوده كانسنگ و باطله، لزوم استفاده از يك حد آستانه بازه اي با تعريف توابع عضويت فازي به جاي يك حد آستانه نقطه اي پيشنهاد مي شود. در اين اختراع، فرآيندي براي پهنه بندي كانسنگ از باطله پيشنهاد شده است و محدوده كانسار داراي طبقه بندي اشتباه كانسنگ و باطله را به حداقل رسانده و مناطقي كه داراي هزينه طبقه بندي بالاتري است را شناسايي مي كند كه اين امر به توسط ارائه فرآيندي براي تعيين حدآستانه فازي به منظور مدل سازي و ارزيابي اقتصادي كانسار ارائه مي شود. براي پهنه بندي كانسنگ از باطله از نتايج آناليز ژئوشيميايي نمونه هاي حاصل از مغزه هاي حفاري استفاده مي شود. در اين اختراع جديد، پس از انجام مطالعات اوليه آماري، بررسي هاي زمين آماري (واريوگرافي و بيضوي ناهمسانگردي) صورت گرفته و با استفاده از تخمين گر كريجينگ، توزيع فضايي عنصر مورد نظر تعيين مي شود. با استفاده از اعتبار سنجي متقابل مقادير تخميني كريجينگ و مقادير واقعي عيار و با در نظر گرفتن عيارحد اسمي معدن براي داده هاي واقعي و حدآستانه متغير براي داده هاي تخميني، ماتريس درهم ريختگي و نرخ طبقه‌بندي صحيح در هر حالت محاسبه مي شود. راس عدد فازي حد آستانه بر اساس عيار معادل مقدار بيشينه نرخ طبقه‌بندي صحيح؛ و دامنه (پنجره) راست و چپ دو طرف عدد فازي، براساس مقادير متوسط مناطق مثبت دروغين و منفي دروغين تعيين مي شود. با استفاده از عيار حد فازي به دست آمده، مي توان درجه عضويت يك بلوك به كانسنگ يا باطله را بر اساس تابع فازي كانسنگ و باطله، و همچنين هزينه طبقه بندي اشتباه ذخاير معدني و ارزش كانسنگ را مدلسازي كرد. قابل توجه است كه اين فرآيند پيشنهادي قابليت كاربرد براي انواع مختلف ذخاير معدني را داراست. در ادامه، مراحل مختلف فرآيند طراحي شده به اختصار بيان شده است. 1- انتخاب آناليز ژئوشيميايي نمونه هاي حاصل از مغزه هاي حفاري به عنوان داده هاي ورودي، 2- مطالعات آماري پايه بر روي داده هاي ورودي، 3- مدلسازي واريوگرام و ناهمسانگردي در منطقه، 4- تخمين توزيع سه بعدي فضايي عناصر كانساري با استفاده از كريجينگ، 5- تشكيل ماتريس هاي در هم ريختگي براساس حدآستانه (عيار حد اسمي) براي داده هاي مغزه و حدود آستانه مختلف براي داده هاي تخميني، 6- تعيين عدد فازي حد آستانه بر اساس مقدار بيشينه نرخ طبقه‌بندي صحيح و مناطق مثبت دروغين و منفي دروغين ماتريس در هم ريختگي، 7- تعيين عدد فازي شبه ذوزنقه اي كانسنگ براساس عدد فازي مثلثي حد آستانه، 8- جداسازي فضايي كانسنگ و باطله و مدل سازي هزينه طبقه بندي اشتباه و ارزش كانسنگ.